Porfyron Nieuwsbrief Zomer 2024

Hallo lieve gasten en vrienden,
Eindelijk weer een natuurlijk levensteken van ons uit de Zagori, geweldig goed nieuws.
Anniek is bevallen! Atlas is geboren op 3 augustus. Een zoon voor Staas en Anniek. Geboren in Nederland, maar komt straks in de Zagori wonen en leven, een nieuw mensenkind! Een wonder, zoals elk nieuw mensenkind, en dat met een beetje geluk een kleine 100 jaar mag leven. Voorlopig hier, precies naast de Vikoskloof. ‘Onze’ kloof in het Pindosgebergte, die in de ijstijd is ontstaan door een aardbeving en daaropvolgende gletsjers. We hopen dat wij voor Atlas, ons eerste kleinkind, een goede erfenis kunnen achterlaten. Dat hij zijn leven lang kan genieten van alles om hem heen waar wij al zo lang trots op zijn en wat wij met recht ons paradijsje noemen.
Atlas is geboren in Ολλανδία (Holland), Κάτω Χώρες(Nederland). Ons kleinkind dat, net als ikzelf en Anniek, van beneden de zeespiegel naar 1000 meter hoogte zal komen. De Zagori, een prachtig stukje Europa waar men nog dicht bij de natuur staat en dichterbij onze eigen natuur kan leven.
Een tamelijk filosofische inleiding dit keer, maar dat komt ook omdat we in Griekenland wonen, het land van de filosofen. De Grieken hebben zichzelf eigenlijk nooit Grieken genoemd, maar Hellenen. Ze noemen hun land Ellada (Ελλάδα) of Hellas (Ελλάς). Het zijn de Romeinen die de naam Griekenland (Graecia) hebben bedacht. Hellas, het land van de Goden, de rijke mythologie, filosofen, geleerden, bakermat van de democratie en van de eerste Olympische spelen. Én het tweede moederland van onze kleinzoon Atlas.

Seizoen
Zomer, die zowat in mei begon en hopelijk nog lang niet voorbij is. Wat zou ik de wisseling van de seizoenen missen, maar de zomer mag voor mij veeeeeeel langer duren dan de winter. En is het warm, zoals een wijze oude vrouw ons herinnerde, ‘de warmte, de zon, het is gratis, in de winter betalen we ervoor’. Het is erg droog en heel erg warm in Griekenland. We slapen al weken onder alleen een laken, toch slapen we heerlijk, hier op 1000mtr hoogte koelt het ’s nachts lekker af.
Soms denken gasten aircondition nodig te hebben, maar dat is echt niet nodig hier met zulke dikke muren. Toch snakt de natuur naar een buitje regen, al hebben we die best wel gehad in juni, zelfs hagelbuien met hagel zo groot als een rijpe kers! Die hebben wat schade aangericht in onze tuin, maar evengoed hebben we kunnen genieten van de kersen en nu zijn bijna de pruimen rijp.
Daarna wat peertjes en dan blijven de appels en kweeperen nog even hangen om te rijpen. Er is dit jaar ook ontzettend veel sleedoorn, dat wordt straks lekker veel sloe gin maken, een heerlijke sleedoorn likeur.
De zonnehoed (Echinasea) wordt dan wel zonnehoed genoemd, maar wenst nu toch wat minder zon, ze staat er wat verlept bij. In tegenstelling tot de vlinderstruik (Buddleja davidi) die geniet van de zonnestralen en van de verscheidenheid aan vlinders die de struik bezoeken. De vlinders hebben het zo naar hun zin, dat is echt te zien, we hebben zelfs een (waarschijnlijk) puber koninginnepage gezien en een prachtige pop, die dacht dat ze al een vlinder was, kon vliegen maar pardoes uit de druivenstruik zo op de tafel viel!
Juli en augustus zijn ook de maanden van het varkensvlees! Niet letterlijk natuurlijk, alhoewel! Het zijn de maanden van dorpsfeesten, festiviteiten en panajiria. En daar staan overal de barbeques met souvlakia en loukanika (worsten) te grillen en natuurlijk de overvloedige wijn en bier. Families worden herenigd, er wordt samen gedanst, gezongen en geproost. Die mooie zomer die nog lang mag duren!

Onze nieuwe hond.
Onze nieuwe hond was een kleine Urza-Ursa Minor en is nu al een grote Urza-Ursa Major! Onze Urza is nu een puber die het heerlijk vind de hele dag te worden geknuffeld en aandacht wil hebben.

De kleine en de grote beer staan samen aan onze sterrenhemel. In de Griekse mythologie zijn de Kleine en Grote Beer nauw met elkaar verbonden. Volgens de legende rond deze sterrenbeelden was Callisto, die koningin was van Arcadia, zo mooi dat de godin Hera dit niet beviel. Hera veranderde Callisto in een berin en tijdens de jacht kwam Arcas, de zoon van Callisto, deze berin tegen. Arcas herkende de berin niet als zijn moeder en doodde haar. De god Zeus veranderde uit medeleven Arcas even later ook in een beer waarna zowel moeder als zoon aan de sterrenhemel samenkwamen.
Onze Urza is dus een Ursa Major geworden, heel erg slim, en als ze zin heeft erg leerzaam. Maar ook heel sterk en eigenwijs. We moeten haar nu goed opvoeden anders gaat ze ons straks uitlaten in plaats van wij haar. En straks gaat onze kleinzoon hopelijk vriendjes worden met de hele beestenbende hier in het dorp en de Zagori.

Nieuws uit de Zagori

Koning Lear van William Shakespeare in het openlucht theater in Monodendri. Wie had dat ooit gedacht, dat ik op loopafstand in de Zagori zou kunnen gaan genieten van Shakespeare. En genieten was het, ruim een uur hebben we genoten van dit toneelstuk en sprookje. Van de tapdansende Koning, zijn dochters, de nar en schoonzonen, de muziek en de prachtige kleding. Koning Lear is een toneelstuk van Shakespeare dat voor het eerst werd opgevoerd in 1606 voor Koning Jacobus de Eerste in Londen. (Helaas mochten we geen foto’s maken dus ik kan het niet bewijzen!)
Er is ook een nieuwe foto-expositie in Monodendri, foto’s van Robert A. McCabe, tentoongesteld in het prachtige huis en expositieruimte. Η ελλάδα μετά τον πόλεμο, tα χρόνιατης ελπίδας. Griekenland na de oorlog, de jaren van hoop.
Er zijn dit jaar al veel huwelijken gesloten en al veel kindjes gedoopt in de mooie kerk Agios Dimitris tegenover het hotel en overvloedig gevierd op het plein met heel veel genodigde gasten. Hartstikke mooi, er wordt weer getrouwd met liefde voor traditie!

Persoonlijk bericht

De beschuit met muisjes stonden al maanden in de kast te wachten!
Eindelijk is het dan zover! We mogen trakteren, we zijn oma en opa geworden! Anniek is bevallen van een prachtige zoon van bijna 4 kg. Atlas Aiden Kirligitsis Vermeulen. We moeten nog even wachten om te kunnen knuffelen. Staas komt weer naar Griekenland en Anniek en Atlas komen half september, want dan is het pas verstandig om te reizen met een pasgeborene. Net als mijn ouders destijds moeten wij nu wachten om ons kleinkind te bewonderen. Maar foto’s komen er elke dag, we bljven op de hoogte en mogen van ver meegenieten.
Atlas was de oudste zoon van de zeegod Poseidon en hij had negen broers over wie hij als koning heerste. Kirligitsis betekend ‘zwaluw’. En Atlas heeft als sterrenbeeld Leeuw. Dit moet wel een heel bijzonder kind zijn! En ik ben de moeder van de vader van Atlas, een hele eer, en trotse grootmoeder.
Ze zeiden ‘κοριτσάκι’ (meisje) tegen me! Dat is toch heerlijk als je net oma bent geworden en ik mijn pensioengerechtigde leeftijd heb bereikt!

Recept
Courgette taart-Kolokithopita (variatie op de welbekende alevropita of luie-wijventaart)
Ongeveer 5 (1kg) middelgrote courgettes (zonder zaad), geraspt, bestrooid met wat zout zodat het vocht wegloopt.
200 gram bloem
1 deciliter melk (karnemelk of yoghurt kan ook)
2 deciliter water
Zout – peper
2 eieren
250 gr feta kaas of naar believen
Ongeveer 1 deciliter olijfolie

Verwarm de oven op 180 tot 200C. Breek de eieren in een grote kom en klop die licht met de melk en voeg dan de bloem toe. Meng de geraspte en uitgeknepen courgettes ook door het mengsel. Vet een bakblik of ovenschaal van 40 cm doorsnee ruim in met olijfolie (of boter, geen margarine) en plaats die even in de oven. Voeg aan het mengsel zout (niet teveel want de feta is ook zout) en peper naar smaak toe evenals water zodat het een yoghurt dikke massa wordt. Haal het bakblik met de warme olie of boter uit de oven en giet het mengsel hierin, breek de feta in stukjes en strooi dit over het mengsel.

Plaats de pitta ongeveer een ½ uur in de oven. Controleer dan of de onder en de bovenkant een mooi bruin kleurtje heeft gekregen en gaar is, zo nodig nog even in de oven plaatsen.
Een heerlijke, gezonde pitta, met een salade als hoofdmaaltijd.
En nog een makkelijk zomergerecht, het is snel klaar, lekker, helemaal geschikt voor de heerlijke, warme zomerdagen, waarbij je niet lang in de keuken hoeft te staan.
Tortellini met boter, salie en zonnebloempittenpesto Τορτελίνι με πέστο ηλιόσπορου, βούτερο &φασκόμηλο
250 gram tortellini met kaas, vers of gedroogd (of vleesvulling, gebruik dan ook 50 gram geraspte parmezaanse kaas)
100 gram zonnebloempitten
75 gram boter
Een handvol salieblaadjes
Zout en peper naar behoefte
Kook de tortellini volgend gebruiksaanwijzing.
Rooster de zonnebloempitten in een droge koekepan totdat ze licht beginnen te kleuren.
Smelt de boter in een pan tot goudbruin, voeg de salie toe en laat een aantal seconden meebakken. Doe in een blender de geroosterde zonnebloempitten, de gesmolten boter met de salie, een klein beetje zout en peper en mix dit of mix het met een staafmixer tot een korrelige pesto.
Giet de tortellini af en bewaar wat kookvocht. Doe de pesto in de pan met een klein beetje (1/2 tot 1 dl) kookvocht roer dit door en serveer de tortellini met de pesto. Voor liefhebbers nog wat geraspte parmezaanse kaas erover strooien. Natuurlijk met een lekkere Griekse salade erbij een gezonde maaltijd. Hartstikke snel gemaak, dit recept zal zeker in de ‘favorieten’ belanden.

Het verhaal van het “wonderkruid” Salie
Salie ben ik echt hier in Griekenland gaan waarderen. Het salie ijsrecept uit ons kookboek blz 104 is ook een aanrader, verrassend lekker!
Planten behorend tot het geslacht Salva komen over de hele wereld voor, maar de salie die algemeen in de keuken wordt gebruikt is afkomstig uit het Middellandse Zeegebied. Daar werd het door de Romeinse heelmeesters het officiële redmiddel of genezer genoemd, omdat de plant in hoog aanzien stond als medicijn tegen hersen-, zenuw- en maagaandoeningen. Salie wordt voorgeschreven bij spijsverteringsstoornissen, aandoeningen van de galblaas en de lever. Ook is het goed tegen geïrriteerd tandvlees en aften, veel tandpasta’s hebben daarom een salie-extract. Salie remt de groei van ziekteveroorzakende micro-organismen. De salie bloeit in mei, de bloemen zijn paarsblauw en ruiken heerlijk. Salie wordt net als rozemarijn zowel vers als gedroogd gebruikt, maar met mate vanwege de sterk aromatische geur en de wat bittere smaak die anders snel overheerst.

Boeken tips

De Filosoof de Hond en de Bruiloft –Barbara Stok
Dit is het verhaal van Hipparchia, een van de eerste vrouwen die filosoof werd.
Een fantastisch, kleurrijk stripboek over Griekenland in de vierde eeuw vóór onze jaartelling. Hipparchia reist naar Athene om kennis te maken met de rijke zoon van een vooraanstaande familie aan wie ze hoopt uitgehuwelijkt te worden. Dan ontmoet ze een vreemde filosoof die als een zwerver leeft. Naarmate het huwelijk dichterbij komt, raakt ze steeds meer in de ban van de denkbeelden en levenswijze van deze Crates.
Een heel leuk boek!
Een dan een oproep aan alle vrienden van de Lychnari.
Het leven is helaas duurder geworden. Dat merken ze bij de productie van Lychnari ook. Daarom doen we een appèl op u. Maak reclame voor het blad bij familie en vrienden. Of geef iemand een orgineel cadeau: een abbonnement op Lychnari. Namens de Lychnari: veel dank!
En ik had een boek gewonnen via de Lychnari: Een familie & een GRIEKSE GOD.
Een roman geschreven door maar liefs 4 auteurs, Ronald Giphart, Elle van Rijn, Roos Schlikker en Femmetjes de Wind. Een familie gaat op wandelvakantie op Kreta. Gaat dat ze helpen om weer tot elkaar te komen? Erg leuk, herkenbaar met mooie gedichten en zelfs hele beschreven wandelingen op Kreta!

Tot de volgende keer!
Rita, Yiannis, Staas, Anniek en Atlas